PSA (antygen sterczowy)
Co to jest PSA?
PSA, czyli antygen swoisty dla stercza (prostaty), jest białkiem produkowanym przez komórki prostaty. PSA jest wykorzystywany jako marker w diagnostyce stanów związanych z prostatą, w tym raka prostaty, ponieważ jego poziom we krwi może wzrastać w przypadku problemów z prostatą.
Rola PSA w organizmie i diagnostyce:
PSA pomaga w płynności nasienia. W diagnostyce, poziom PSA we krwi jest używany do monitorowania zdrowia prostaty, wykrywania i monitorowania raka prostaty oraz innych stanów, takich jak przerost prostaty (BPH) i zapalenie prostaty (prostatitis).
Wskazania do badania PSA:
• Przesiew na raka prostaty: Szczególnie u mężczyzn powyżej 50. roku życia lub 45. roku życia, jeśli istnieją czynniki ryzyka, takie jak historia rodzinnego występowania raka prostaty.
• Monitorowanie leczenia raka prostaty: Aby ocenić skuteczność leczenia.
• Wykrywanie nawrotów raka prostaty po leczeniu.
• Diagnozowanie i monitorowanie innych problemów z prostatą, jak BPH czy prostatitis.
Jak przebiega badanie?
Badanie PSA polega na pobraniu próbki krwi z żyły. Poziom PSA jest mierzony w laboratorium.
Normy PSA:
Normy PSA mogą się różnić, ale ogólnie przyjmuje się, że:
- poziom PSA poniżej 4 ng/ml jest uważany za normalny.
- poziomy powyżej 4 ng/ml mogą wymagać dalszej diagnostyki.
Interpretacja wyników:
• Wysoki poziom PSA może wskazywać na raka prostaty, ale również na BPH czy prostatitis. Wysokie PSA nie oznacza automatycznie raka.
• Niski poziom PSA jest zazwyczaj postrzegany jako wskazanie zdrowej prostaty, ale niskie poziomy nie wykluczają raka, szczególnie jeśli istnieją inne objawy.
Czynniki wpływające na poziom PSA:
Na poziom PSA wpływać mogą: wiek, rasa, historia rodzinna raka prostaty, niektóre procedury medyczne, infekcje prostaty, a nawet aktywność fizyczna przed badaniem.